در سال ۲۰۲۳، بیتکوین عملکرد نسبتا خوبی از خود نشان داد و توانست ارزش خود را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این افزایش منجر به دستیابی به بالاترین سطح در یک سال گذشته شد و در تاریخ ۹ نوامبر، به محدوده ۳۸۰۰۰ دلار وارد شد. این میزان، بالاترین رشد قیمتی بیتکوین و عددی معادل ۱۲۵ درصدی از اوایل ماه می ۲۰۲۲ به شمار میرود.
شاید این تغییرات قیمت عجیب به نظر برسد که این مسئله نیز قابل درک است؛ زیرا جامعه کریپتو در این مدت به اندازه کافی از دستاوردهای خود در فضای مجازی صحبت نکرده و به نظر میرسد که معاملهگران بازار رمزارزها در تلاش برای دستیابی به دستاوردهای بزرگتری هستند.
ETF بیتکوین چیست؟
صندوق قابل معامله (Exchange-Traded Fund) یا ETF بیتکوین یک ابزار مالی است که به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بدون مالکیت یا مدیریت مستقیم بیتکوین، از نوسانات قیمت آن بهرهمند شوند. این صندوق میتواند دارای خود بیتکوین (BTC) باشد یا از قراردادهای مشتقه مرتبط با قیمت بیتکوین تشکیل شود. از نظر تئوری، بیتکوین توسط شرکتی خریداری میشود و سپس به اوراق بهادار تبدیل شده و در بازار بورس معامله میشود.
ETF بیتکوین در بازارهای مالی معتبر مانند بورس نزدک (NASDAQ) یا بورس نیویورک (NYSE) قابل معامله است. این ابزار مالی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بدون نیاز به خرید، فروش یا ذخیره مستقیم بیتکوین در یک کیف پول رمزارزی یا انجام معاملات در صرافی ارز دیجیتال، به سادگی از تغییرات قیمت بیتکوین بهرهمند شوند. همچنین، با پیشرفت و گسترش رمزارزها، ممکن است در آینده شاهد تغییرات و ورود این ابزارها به محدوده معاملات اقتصاد سنتی باشیم.
دلیل اهمیت ETF بیت کوین چیست؟
خرید و نگهداری حجم بالای بیتکوین برای موسسات، ممکن است با چالشهای قابل توجهی مواجه شود. بهعنوان مثال، تصاحب مقدار زیادی از بیتکوین ممکن است برای یک موسسه بزرگ به مشکلات جدی منجر شود. با این حال، برای سرمایهگذاران بزرگ نظیر شرکت گلدمن ساکس، اتصال یک کیفپول سختافزاری به لپتاپ بهمنظور انتقال میلیاردها دلار سرمایه بهنظر چندان ایمن نیست.
موسسات مالی بزرگ، بهعنوان مثال سرمایهگذاران منفرد، باید با یک چارچوب نظارتی پیچیده و سازوکارهای مالی مناسب هماهنگ شوند تا بتوانند در حوزه بیتکوین و ارزهای دیجیتال مشارکت کنند. احتمالاً با تصویب یک صندوق ETF ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاران بزرگتر میتوانند بهطور مؤثرتری در این بازار حضور یابند. تصویب یک صندوق ETF بیتکوین میتواند منجر به مشارکت فعالان بازارهای مالی سنتی در زمینه رمزارزها شود و در همین حال، نگرانیهای مربوط به نگهداری فیزیکی داراییها را کاهش دهد.
مزایا و معایب ETF های بیت کوین
اگرچه سرمایهگذاری در ETF بیتکوین ممکن است به نسبت خرید مستقیم رمزارز BTC بهنظر غیر منطقی برسد، اما این رویکرد چندین مزیت را بههمراه دارد. با این حال، نباید از معایب این روش نیز غافل شد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
مزایای سرمایهگذاری در ETF های بیت کوین
- راحتی
یکی از ویژگیهای بارز ETF، توانایی نگهداری و مدیریت چندین دارایی مختلف در یک صندوق است. به عنوان مثال، یک صندوق قابل معامله ارز دیجیتال مانند ETF بیتکوین میتواند بهعنوان قسمتی از پورتفولیو کاربر، سهام شرکتهایی چون اپل، فیسبوک، و دیگر شرکتها را شامل شود. این ویژگی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بهطور همزمان در چندین دارایی و بازار مختلف سرمایهگذاری کنند.
با داشتن داراییهای متنوع در یک صندوق، سرمایهگذاران میتوانند از فرصت کاهش ریسک و متنوعسازی پورتفولیو خود بهرهمند شوند. در صورتی که ارزش یک دارایی کاهش یابد، ممکن است سودهای دیگر داراییها این کاهش را جبران کنند. این تنوع به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که در مقابل نوسانات بازارها حفاظت یافته و بهطور کلی ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهند. - تنوع
سرمایهگذاری در صندوق قابل معامله ارز دیجیتال بیتکوین، به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بدون نیاز به یادگیری جزئیات فنی و ثبت نام در یک صرافی رمزارزی، به بازار این ارز دیجیتال وارد شوند. به عبارت دیگر، برخی از مشکلاتی که ممکن است در حین مستقیم خرید و نگهداری بیتکوین به وجود آید، همچون آموزش نحوه کار با کیفپول رمزارزی و قبول ریسک مرتبط با مالکیت مستقیم BTC، با سرمایهگذاری در ETF بیتکوین بهبود مییابد.
بهعلاوه، با نگهداری بیتکوین در یک والت کریپتوکارنسی و فراموشی رمزعبور و عبارت بازیابی، ممکن است BTCها بهطور دائمی از دست بروند. اما در مقابل، ETF بیتکوین این مشکلات را بهشدت کاهش میدهد و فرآیند سرمایهگذاری در این رمزارز را سادهتر و دسترسی به بازار را آسانتر میسازد. به این ترتیب، سرمایهگذاران با استفاده از ETF بیتکوین، میتوانند بهصورت سریعتر و بدون درگیری در جزئیات پیچیده، در بازار ارز دیجیتال حضور یابند. - کارایی مالیات
به دلیل عدم قانونگذاری متمرکز روی بیتکوین و ناپیوسته بودن وضعیت حقوقی آن، اکثر صندوقهای بازنشستگی و گریزگاههای مالیاتی در سطح جهان اغلب اجازه خرید رمزارز BTC را فراهم نمیکنند. این امر به علت عدم وضوح در مسائل حقوقی و نظارتی مرتبط با بیتکوین و احتمال وقوع تغییرات قانونی در آینده است.
در مقابل، معامله ETF ارز دیجیتال بیتکوین در بورسهای سنتی، احتمال نظارت و قانونگذاری توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار را به همراه دارد. این نظارت و قوانین وضعیت قانونی و مالی ETF را بهصورت دقیقتر مشخص کرده و مشمول قوانین مالیاتی میشود. بنابراین، سرمایهگذاران ممکن است با اطمینان بیشتری به دلیل شفافیت و قوانین مشخصتر، از ETF بیتکوین به عنوان یک گزینه مالی در نظر بگیرند. - لیکوییدیتی بیشتر
بازارهای بورس، در مقایسه با صرافیهای رمزارزی، از قدرت نقدینگی بیشتری برخوردارند. این ویژگیها باعث میشوند که خرید و فروش ETFها (صندوقهای قابل معامله) در این بازارها به نسبت بسیار راحتتر و سریعتر انجام شود. لیکوییدیته به توانایی تبدیل دارایی به وجه نقد یا دارایی قابل فروش با هزینه کم و در زمان کوتاه اشاره دارد. بازارهای بورس به دلیل وجود بسیاری از شرکتها و معاملات فعال، اغلب دارای لیکوییدیته بیشتری هستند. این امر به سرمایهگذاران اجازه میدهد که بهسرعت و با کمترین تأخیری ETFها را خریداری یا فروش کنند.
از این رو، انتخاب بازار بورس برای معاملات ETFها به عنوان یک راهکار مناسب ممکن است و باعث افزایش انعطافپذیری و سرعت در اجرای معاملات شود.
معایب سرمایهگذاری در ETF های بیت کوین
- کارمزد مدیریت
معمولاً صندوقهای ETFها کارمزد مدیریت دارند، و نگهداری مقدار بالای سهام ETF بیتکوین ممکن است با گذر زمان به کارمزدهای بالای مدیریت منجر شود. قبل از سرمایهگذاری، مهم است که شرایط و کارمزدهای مدیریتی مرتبط با ETF مدنظر را دقیقاً بررسی کنید. - نادرستی و عدم دقت
حتی اگر ETFهای ارز دیجیتال قصد داشته باشند قیمت دارایی مرتبط خود یعنی بیتکوین را دنبال کنند، امکان داشتن چند دارایی مختلف در یک سفارش وجود دارد که به تنوعبخشی در پورتفوی سرمایهگذار کمک کند. این ویژگی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که به طور همزمان در چندین دارایی مختلف سرمایهگذاری کنند.
با این حال، این تنوع ممکن است منجر به عدم دقت در انعکاس دقیق و تمامیت ارزش پورتفوی ETF شود. به عبارت دیگر، افزایش ۵۰ درصدی در قیمت بیتکوین ممکن است به دلیل وجود داراییهای دیگر در پورتفو نتواند به صورت کامل در ارزش نهایی صندوق اعمال شود. بنابراین، هرچند که ETFهای بیتکوین برای دنبال کردن قیمت این ارز دیجیتال ساخته شدهاند، اما این نکته نشاندهنده دقت کم آنها است. - محدود کردن معامله رمز ارزها
امکان معامله بیتکوین با انواع کریپتوکارنسیها همچون اتریوم، لایت کوین، ریپل، و سایر رمزارزها وجود دارد. اما صندوق قابل معامله ارز دیجیتال BTC به دلیل ایجاد به عنوان یک صندوق برای دنبال کردن قیمت بیتکوین، برای ترید با سایر ارزهای رمزپایه ایجاد نشده است. - عدم مالکیت بیت کوین
بیتکوین به عنوان یک پوشش ریسک در مقابل بانکهای مرکزی، ارزهای فیات و سهام عمل میکند. به دلیل استقلال خود از بانکهای مرکزی، بیتکوین به عنوان یک راه برای کاهش ریسکهای مرتبط با سیستمهای مالی شناخته میشود. این ارز دیجیتال با ارائه حریم خصوصی از طریق تکنولوژی بلاکچین، امکان حفاظت از کاربران و سرمایهگذاران را فراهم میکند. با این حال، صندوق قابل معامله حاکمیتی و تحت نظارت بیتکوین ممکن است این مزایا را بهطور کامل از بین ببرد. - ترید در ساعات خاص
خرید و فروش ETFها تنها در ساعات معاملات بازار ممکن است، در حالی که بازارهای ارز دیجیتال به صورت ۲۴/۷ فعالیت دارند. این به معنای آن است که در مواقعی که قیمت بیتکوین به طور ناگهانی افت یا افزایش مییابد، باید چند ساعت منتظر بمانید تا بازار ETFها باز شود تا بتوانید اقدام به خرید یا فروش نمایید. - احراز هویت
برای معامله صندوقهای قابل معامله ارز دیجیتال BTC نیاز به احراز هویت وجود دارد. این مراحل احراز هویت شامل ارائه مدارک شناسایی و تأیید هویت میشوند.
اما در مقابل، برای خرید یا فروش بیتکوین، امکان معامله به صورت ناشناس وجود دارد. بسیاری از صرافیها و پلتفرمهای خرید بیتکوین این امکان را برای کاربران فراهم کردهاند تا بتوانند بدون ارائه اطلاعات هویتی خاص، به معاملات بپردازند. این ویژگی به خصوص برخی افرادی که تمایل به حفظ حریم شخصی خود دارند، جذاب است.
براساس آخرین نظرسنجیها، احتمال موافقت کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا برای تصویب صندوق ETF بیتکوین به دوبرابر رسیده است. پیشبینیها نشان میدهد که این صندوقها با احتمال ۹۰ درصدی در ژانویه ۲۰۲۴ تصویب خواهند شد، که این توقعات باعث شده تا بازار به سمت صعود بیشتر حرکت کند. در این شرایط، حتی برخی از معاملهگران روزانه و کوتاهمدت نیز اطمینان کافی برای شروع معاملات شورت را ندارند.
البته باید توجه داشت که این رشد چشمگیر محدود به بیتکوین نبوده است. قیمت اتریوم نیز پس از انتشار گزارشهای مرتبط با پرونده شرکت «بلک راک (BlackRock)»، افزایش قابل توجهی داشته است. این موضوع بهتنهایی نشاندهنده برنامههای آینده برای ثبت ETF اتریوم نیز است.
امیدواریها نسبت به تأیید صندوق قابل معامله بیتکوین، باعث رشد قیمت این رمزارز به سطح بالاترین مقدار طی ۱۸ ماه اخیر شده است. بیتکوین یکبار دیگر توانسته است در مسیر کانال ۴۰ هزار دلاری قرار بگیرد. از ژانویه سال جاری، سه رمزارز بیتکوین، اتریوم، و ریپل موفق به جذب ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه به بازار کریپتو شدهاند.
تحلیلگران بانک جیپی مورگان، بزرگترین بانک ایالات متحده آمریکا، که به فناوری بلاکچین و رمزارزها علاقه زیادی دارد، در یادداشتی دیدگاه محتاطانهتری نسبت به فضای فعلی بازار ارائه داده است. آنها استدلالهای صعودی را رد کرده و جذب سرمایه اخیر را به عنوان «بیشازحد زیاد» و ناشی از فشار رسانهای عنوان کردند. این بانک، پتانسیل رشد بازار کریپتو را پس از تصویب ETF بیتکوین به اندازه کم دانسته و معتقد است که فعالیت بازارسازان و بازیگران فعلی این اتفاق را ایجاد کردهاند.
در ادامه یادداشت خود، بانک جیپی مورگان اظهار کرد که تایید ETF بیتکوین توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا به گری گنسلر (Gary Gensler) و همکارانش مرتبط نمیشود. تحلیلگران این بانک باور دارند که نهادهای قانونی در نهایت رویکرد نرمتری به ارزهای دیجیتال اتخاذ میکنند. با توجه به علاقه جیپی مورگان به این فضا و سرمایهگذاری در فناوری بلاکچین، این رویکرد میتواند برای خود بانک جیپی مورگان نیز مزیت داشته باشد. به عنوان مثال، این بانک هر روز میلیارد دلار تراکنش را از طریق رمزارز اختصاصی خود، یعنی JPM Coin، انجام میدهد، که نشاندهنده تعهد و فعالیت فعال در این حوزه است.
در پایان باید این موضوع را خاطرنشان کنیم که برگشت به روزهای صعودی ارزهای دیجیتال در یک زمان کوتاه امکانپذیر نیست، اما در حال حاضر، شواهدی وجود دارد که معاملهگران را به خوشبینی ترغیب میکند.