آژانس فضایی ناسا به همراه استارت‌آپی به نام لون‌استار (Lonestar) و شرکت Isle of Man، در یک اقدام پیشگامانه، برنامه‌ای را پیش برده اند که از فناوری بلاک‌چین به عنوان یک ابزار حیاتی برای ذخیره اطلاعات در کره ماه استفاده می‌کند.
این ماموریت ناسا که آرتمیس نام دارد قرار است با پرتاب آرتمیس ۲ در نوامبر ۲۰۲۴ وارد مرحله دوم خود شود. چهار فضانورد در این ماموریت را ترک کرده، به دور ماه می چرخند و سپس به زمین باز می گردند.
این ابتکار مهم، تحولی است که به امنیت و محرمانگی اطلاعات مرتبط با زمین، به‌ویژه در محیطی دورافتاده و با اهمیت فراوان همچون کره ماه، توجه ویژه‌ای دارد. با بهره‌گیری از بلاک‌چین در این فرآیند، اسرار و داده‌های حیاتی به طور مطلوب و ایمن نگهداری می‌شوند، و در عین حال از تغییر و اشتباه جلوگیری می‌شود. این اقدام نه تنها یک نمونه از کاربردهای پیشروی بلاک‌چین در حوزه علم و فضاپیمایی است، بلکه نمایانگر پیشرفت‌های فناوری در مسیر کاوش‌های آینده ناسا نیز به شمار می‌رود.
برای ناسا و سایر سازمان‌ها و آژانس‌های فضایی، استفاده از فناوری دفتر کل توزیع بلاک‌چین به عنوان روشی امن و قابل اطمینان برای ذخیره دقیق و غیرقابل تغییر اطلاعات مرتبط با ماموریت‌های ماه بسیار ارزشمند است.
این فناوری می‌تواند اطلاعات در مورد فضاپیماها، محموله‌ها، و اهداف ماموریت در ماه را به صورتی کاملاً امن نگهداری کند که تغییر یا تزلزل‌های غیرمنتظره در آن امکان‌پذیر نباشد. این امر باعث افزایش دقت و شفافیت در داده‌های مرتبط با ماه می‌شود و به این طریق، تسهیلاتی برای مطالعات علمی بیشتر و برنامه‌ریزی دقیق‌تر ماموریت‌های آینده در ماه فراهم می‌کند.
هدف ناسا از استفاده از بلاک‌چین در کره ماه چیست؟
هدف از این همکاری جدید، حفاظت از اسرار زمین در مقابل تهدیداتی که ممکن است سیاره ما را نابود کنند، عنوان شده است. «کورت روزن» (Court Rosen)، رئیس بخش نوآوری در شرکت Isle of Man اظهار می‌کند:
«ما در طول تاریخ، شاهد از دست رفتن دانش یا نابودی فرهنگ‌ها در شرایط مختلفی بوده‌ایم.»
در این اقدام، دانشمندان قرار است با آزمایش ظرفیت ذخیره‌سازی با استفاده از مکعب‌های خاص تولید شده توسط شرکت Isle of Man، به انجام پروژه بپردازند. در فوریه ۲۰۲۴، یک مکعب داده به سمت ماه پرتاب خواهد شد. این مکعب که به شکل یک مستطیل ساه رنگ است می‌تواند یک ترابایت اطلاعات را روی خود جای دهد و از انرژی خورشیدی برای تأمین نیازهای خود استفاده کند.
روزن توضیح می‌دهد:
«این مکعب می‌تواند به عنوان یک آرشیو دائمی برای اطلاعات علمی باقی بماند. این ویژگی باعث می‌شود که این راه حل از پایداری بیشتری نسبت به روش‌های ذخیره‌سازی معمولی در کره زمین برخوردار باشد»
«پروفسور پیتر بنتلی» (Peter Bentley)، دانشمند و استاد کامپیوتر در کالج دانشگاهی لندن (University College London)، در این رابطه می‌گوید که این پروژه هزینه‌بر است و به نظر می‌آید راه حل‌های مؤثرتری برای ذخیره‌سازی اطلاعات در دسترس باشند. مقایسه این پروژه با پرتاب یک بطری حاوی یک نامه به دریا ایده‌آل است. او تا حدی مخالف ایده استفاده از مکعب‌های داده مخصوص ماه برای ذخیره داده‌ها در سطح ماه است و تاکید دارد که این روش نیز چالش‌ها و نقاط ضعف خود را دارد.
در طرف مقابل، کورت روزن استدلال می‌کند که این روش بسیار منحصر به فرد است زیرا به حمایت از امنیت داده‌ها در ماه می‌پردازد. او تأکید می‌کند که داده‌ها به دلیل نیاز به حضور فیزیکی هکر در سطح ماه به راحتی هک نمی‌شوند و این امر از نظر امنیتی تضمین می‌کند که داده‌ها در معرض خطر نقض و تغییر قرار نگیرند.
این بحث‌ها و اختلافات طبیعی در زمینه فناوری و امنیت داده‌ها هستند و هرکدام از این دیدگاه‌ها مزایا و معایب خود را دارند. انتخاب بهترین روش برای ذخیره‌سازی اطلاعات در ماه نیاز به مطالعه دقیق تجربیات و شرایط ویژه ماموریت‌های فضایی خواهد داشت.
انتقال داده‌ها و امنیت آنها در دنیای فناوری با چالش‌های مختلفی روبه رو است، و بی‌تردید پروفسور پیتر بنتلی به نکات مهمی اشاره کرده است. به عقیده او حتی اگر داده‌ها در کره ماه هم ذخیره شوند، هنوز امکان دسترسی به آنها در صورت اتصال به مکعب داده‌ای و ورود به سیستم و گذر از رمزگذاری و امنیت داده‌ها، وجود دارد.
همچنین، استفاده از بلاک‌چین در فضا و ماه چالش‌های فنی و لجستیکی خود را دارد و مشکلات مربوط به زیرساخت شبکه، تأخیر انتقال داده‌ها و امنیت در فضا نیاز به راه‌حل‌های متفاوت و پیچیده‌تری دارد.
به علاوه، همکاری بین‌المللی و ایجاد توافق‌های مشترک در زمینه استفاده از بلاک‌چین در فضا امری اساسی است. این مسائل نشان‌دهنده تعهد به همکاری و توافقات بین سازمان‌ها و کشورها در مورد امنیت و مدیریت داده‌های فضایی است.
در نهایت، توسعه فناوری‌های پیشرفته در فضا و بهره‌گیری از بلاک‌چین ممکن است این امکان را فراهم کند که ماموریت‌های فضایی بهتر و امن‌تری انجام شوند، اما استفاده از این تکنولوژی‌ها در عین حال به همکاری و توجه به چالش‌ها و ریسک‌های ممکن نیاز دارد.
