بدون شک، وارد شدن به دنیای ارزهای دیجیتال از طریق اسپات تریدینگ، ساده‌ترین روش ممکن است. «اسپات تریدینگ (Spot Trading)»، رویکردی عملی و مستقیم به منظور خرید و فروش رمزارزهاست که می‌توان آن را به عنوان یکی از متدهای پرطرفدار ترید برای دستیابی به ارزهای دیجیتال معرفی کرد.
در این مطلب، قصد داریم تا به طور جامع شما را با ۰ تا ۱۰۰ معاملات اسپات آشنا کنیم و جزئیات کاملی راجع به این موضوع ارائه دهیم تا بتوانید به طور دقیق با این مفهوم آشنا شده و از این مطالب و نکات در انجام معاملات اسپات خود به بهترین نحو ممکن استفاده کنید. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
معاملات اسپات (Spot Trading) چیست؟
معاملات اسپات، به طریقی کاملاً مشابه فرآیند خرید و فروش مایحتاج روزانه ما عمل می‌کنند؛ به عبارت دیگر، مثل زمانی که از یک سوپرمارکت مایحتاج خریداری می‌کنیم، در این نوع معاملات پول را پرداخت می‌کنیم و سپس کالا یا دارایی مورد نظر را بلافاصله دریافت می‌کنیم؛ به همین دلیل می‌گوییم که معاملات اسپات شباهت زیادی به این نوع معاملات دارند.
در این روش معاملات، خرید و فروش به گونه‌ای است که فورا پس از انجام تراکنش مالی، کالا یا دارایی به مشتری منتقل می‌شود. در بازار کریپتوکارنسی، معاملات اسپات به طور خاص برای خرید و فروش رمزارزها صورت می‌گیرند. به عبارت دیگر، خریدار با پرداخت مبلغی با ارز فیات (مثل ریال) یا رمزارزهای دیگر (مانند بیت‌کوین یا تتر)، واحد مورد نظر خود از رمزارز را تهیه می‌کند.
برای روشن‌تر شدن این موضوع مثالی برای شما می‌آوریم. فرض کنید که می‌خواهید ۱۰ میلیون تومان بیت‌کوین بخرید. بسیار ساده است، شما ۱۰ میلیون تومان را پرداخت می‌کنید و مقدار مشخصی از بیت‌کوین را در ازای پرداخت پول فیات دریافت می‌کنید.
نکته بسیار مهم که می‌باست توجه زیادی به آن شود این است که این نوع معاملات Spot Trading بر اساس قیمت لحظه‌ای انجام می‌شود؛ به عبارت دیگر، اگر در زمان خرید، قیمت بیت‌کوین به عنوان مثال ۱ میلیارد تومان باشد، با پرداخت ۱۰ میلیون تومان، شما صاحب ۰.۰۱ واحد از این رمزارز خواهید شد. این نوع از خرید و فروش، به خصوص در میان افراد تازه‌وارد به دنیای ارزهای دیجیتال، از محبوبیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا پیچیدگی و ریسک آن کمتر است.
همچنین، از معاملات اسپات تحت عناوین معاملات نقدی، معاملات آنی، معاملات لحظه‌ای و سایر اصطلاحات مشابه نیز یاد می‌شود. در ادامه این مطلب، به منظور روشن شدن هرگونه ابهام، قصد داریم این نوع از معاملات را با مفهوم «هولد کردن» مقایسه کنیم.
تفاوت ها و شباهت های معاملات اسپات با هولد کردن
معاملات اسپات با سرمایه‌گذاری یا به عبارت دیگر «هولد کردن (HODL)» تفاوت دارد. در رویکرد سرمایه‌گذاری یا همان هولد کردن، پس از خرید رمزارز، سرمایه‌گذار آن را به کیف پول خود منتقل می‌کند و بدون در نظر گرفتن نوسانات بازار، آن را برای مدت طولانی ذخیره و نگهداری می‌کند. اما در اسپات تریدینگ، خریدار سعی می‌کند رمزارز را با قیمت پایین‌تر خریداری کند و در صورت افزایش قیمت، آن را با قیمت بالاتری بفروشد. هدف اصلی در این نوع معاملات، کسب سود در کوتاه‌مدت یا گاهی میان‌مدت است.
نکته‌ای که در اینجا وجود دارد این است که حتی اگر قصد هولد کردن داشته باشید، برای آغاز سرمایه‌گذاری در رمزارز، باید از طریق معاملات اسپات تریدینگ آن را تهیه کنید. بهترین روش برای خرید رمزارز به منظور سرمایه‌گذاری، همین نوع معاملات هستند.
به طور کلی، اسپات تریدینگ با دو هدف اصلی انجام می‌شود:
- سرمایه‌گذاری و نگهداری (هولد) بلندمدت؛
- فروش در قیمت بالاتر و کسب سود در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت.
در ادامه با اصطلاحات رایج در Spot Trading بیشتر آشنا می‌شوید.
قیمت لحظه‌ای (Spot Price)
اصطلاح Spot Price یا قیمت لحظه‌ای، همان‌طور که از نامش پیداست، به مقداری اطلاق می‌شود که هر رمزارز با توجه به آن در یک لحظه خاص معامله می‌شود. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، معاملات اسپات بر اساس این Spot Price صورت می‌گیرند.
به عنوان مثال، در لحظه نگارش این متن Spot Price بیت‌کوین ۲۴۴.۸۳ دلار است.
این قیمت در هر لحظه قابل تغییر است و به عنوان یک نشانه از وضعیت فعلی بازار برای انجام معاملات اسپات به‌کار می‌رود. با توجه به این Spot Price، معامله‌گران تصمیم‌گیری می‌کنند که در چه لحظه‌ای و با چه قیمتی رمزارز موردنظر خود را خرید یا فروش کنند.
جفت‌ارزها (Crypto Pairs)
در بازارهای مالی دیجیتال، مفهوم «جفت‌ارز» به دو ارز دیجیتال اشاره دارد که در یک معامله مورد استفاده قرار می‌گیرند. این جفت‌ها به صورت معمول به دو صورت ظاهر می‌شوند: فیات به رمزارز و رمزارز به رمزارز.
- جفت‌ارز فیات به رمزارز (مانند ETH/USD):
در این نوع جفت‌ارز، یک رمزارز با یک واحد پول معمولی یا «فیات» مقایسه می‌شود. به عنوان مثال، ETH/USD نشان‌دهنده نرخ تبدیل اتریوم به دلار آمریکا است. این جفت‌ارز نشان می‌دهد چند واحد از رمزارز (اتریوم) برای یک واحد پول معمولی (دلار آمریکا) معامله می‌شود. - جفت‌ارز رمزارز به رمزارز (مانند ETH/BTC):
در این حالت، دو رمزارز با یکدیگر مقایسه می‌شوند. به عنوان مثال، ETH/BTC نشان‌دهنده نرخ تبدیل اتریوم به بیت‌کوین است. این جفت‌ارز نشان می‌دهد چند واحد از یک رمزارز (اتریوم) برای یک واحد از رمزارز دیگر (بیت‌کوین) معامله می‌شود. - جفت‌ارز رمزارز به فیات (مانند ETH/USDT):
در این نوع جفت‌ارز، یک رمزارز با یک واحد از پول معمولی مقایسه می‌شود، اما این‌بار از یک واحد پول دیجیتال با ارزش ثابت مانند «تتر (USDT)» استفاده می‌شود. به عنوان مثال، ETH/USDT نشان‌دهنده نرخ تبدیل اتریوم به تتر است.
این جفت‌ها برای معاملات در بازارهای مالی دیجیتال بسیار حائز اهمیت هستند، زیرا اطلاعات موردنیاز در مورد نرخ تبدیل بین ارزها را فراهم می‌کنند و به معامله‌گران این امکان را می‌دهند تا با تحلیل و پیش‌بینی تغییرات قیمت، سودآوری خود را افزایش دهند.
لیست سفارش ها (Order Book)
اوردربوک (Order Book) یک ابزار مهم در بازارهای مالی دیجیتال است و اطلاعاتی ارائه می‌دهد که به تریدرها کمک می‌کند تا عمق بازار و وضعیت سفارش‌های باز خرید و فروش را درک کنند. این اوردربوک دارای دو بخش اصلی است:
- بخش خرید (Buy Order Book):
در این بخش، لیستی از تمام سفارش‌های باز خرید وجود دارد. به عبارت دیگر، افرادی که تمایل به خرید رمزارز دارند و سفارش خرید ثبت کرده‌اند در این بخش آمده‌اند. هر سفارش خرید شامل قیمت و حجم مورد نظر برای خرید است. - بخش فروش (Sell Order Book):
در این بخش، لیستی از تمام سفارش‌های باز فروش قرار دارد. افرادی که تصمیم به فروش رمزارز دارند و سفارش فروش ثبت کرده‌اند در این بخش قرار دارند. هر سفارش فروش نیز شامل قیمت و حجم مورد نظر برای فروش است.
نکته مهم است که سفارش باز به سفارشی اشاره دارد که هنوز به انجام نرسیده است؛ به عبارت دیگر، مثلاً اگر شما یک سفارش خرید داده باشید و تاکنون اجرا نشده باشد، سفارش خرید شما باز مانده است.
در معاملات اسپات، دو مفهوم کلیدی دیگر نیز مطرح می‌شوند:
- Ask:
قیمتی است که فروشنده حاضر است رمزارز را بفروشد. Ask نشان‌دهنده کمترین قیمت در بخش فروش اوردربوک است. - Bid:
قیمتی است که خریدار حاضر است برای رمزارز پرداخت کند. Bid نشان‌دهنده بالاترین قیمت در بخش خرید اوردربوک است.
علاوه بر این، مفهوم «قدرت نقدشوندگی (liquidity)» نیز اهمیت بالایی دارد. این مفهوم نشان‌دهنده میزان آسانی انجام معاملات در بازار است. هرچه حجم معاملات بیشتر باشد، قدرت نقدشوندگی بالاتر است و معامله‌گران راحت‌تر می‌توانند رمزارز را خرید یا بفروشند.
تازه‌ترین وضعیت بازار و اطلاعات مربوط به انواع سفارش‌ها نیز به تریدران این امکان را می‌دهد که تصمیمات بهتری در خصوص معاملات خود بگیرند. در ادامه با انواع این سفارش‌ها بیشت رآشنا می‌شوید.
سفارش های محدود (Limit Order)
Limit Order یا همان سفارش‌های محدود یک نوع سفارش در صرافی‌های ارز دیجیتال است که به تریدر این امکان را می‌دهد تا رمزارز موردنظر خود را با قیمت دلخواهی خرید یا فروش کند. این سازوکار به تریدر اجازه می‌دهد تا معاملات خود را به دقت برنامه‌ریزی کند و در شرایط مشخص به صورت خودکار به معامله بپردازد.
فرض کنید که قیمت یک رمزارز در حال حاضر ۱۰۰۰ دلار است و شما پیش‌بینی کرده‌اید که در صورت رسیدن به ۹۰۰ دلار، قیمت احتمالاً رو به پایین خواهد رفت. در اینجا از Limit Order استفاده می‌کنید و می‌گویید: «هرگاه قیمت به ۹۰۰ دلار برسد، ۵۰۰ عدد از این رمزارز را به قیمت موجود بخر.»
از طرف دیگر، فرض کنید که پیش‌بینی کرده‌اید قیمت یک رمزارز به ۱۱۰۰ دلار برسد و سپس احتمالا کاهش خواهد یافت. باز هم از Limit Order استفاده می‌کنید و می‌گویید:
«هرگاه قیمت به ۱۱۰۰ دلار برسد، همه یا بخشی از این رمزارز را به قیمت موجود بفروش.»
با این روش، شما از تریدینگ با Limit Order بهره‌مند می‌شوید تا در شرایط مورد نظرتان به صورت دقیق و خودکار معامله کنید، حتی اگر خودتان حضور فیزیکی در صرافی نداشته باشید. این ابزار به تریدران این امکان را می‌دهد تا معاملات خود را با دقت بیشتری مدیریت کنند.
سفارش به قیمت بازار (Market Order)
Market Order یک نوع سفارش در صرافی‌های ارز دیجیتال است که به تریدر این امکان را می‌دهد که معامله را به‌صورت آنی و با بهترین قیمت موجود در بازار انجام دهد. در واقع، در این نوع سفارش، تریدر نیازی به تعیین یک قیمت خاص برای خرید یا فروش ندارد؛ معامله به‌صورت فوری و با قیمت لحظه‌ای انجام می‌شود.
سفارش به قیمت بازار معمولاً در شرایطی استفاده می‌شود که تریدر نیاز به انجام سریع معامله دارد و به‌دنبال ورود یا خروج سریع از بازار است. این نوع سفارش به ویژه برای افرادی که به تحلیل تکنیکال نمی‌پردازند یا به دنبال انجام معاملات سریع هستند، مناسب است.
با Market Order، تریدر به صرافی می‌گوید که «من می‌خواهم این رمزارز را بخرم (یا بفروشم) و آن را بهترین قیمت ممکن در بازار برایم تأمین کن..» به عبارت دیگر، تریدر تضمین می‌کند که معامله به سرعت با قیمت لحظه‌ای اجرا شود.
معاملات اسپات را کجا باید انجام داد؟
بله، توضیحات شما درست است. به طور کلی، صرافی‌های ارز دیجیتال را می‌توان به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
صرافی‌های متمرکز یا Centralized Exchanges (CEXs)
- به عنوان مثال صرافی‌های بایننس و کوین‌بیس.
- این صرافی‌ها دارای مراکز کنترلی هستند و به عنوان واسطه‌های معاملاتی عمل می‌کنند. تریدران در این صرافی‌ها مستقیماً با یک سکه خاص توسط صرافی معامله می‌کنند.
صرافی‌های غیرمتمرکز یا (DEXs) Decentralized Exchanges
- به عنوان مثال صرافی‌های Uniswap و dYdX.
- در این صرافی‌ها، معاملات به صورت غیرمتمرکز و بدون واسطه انجام می‌شود. این صرافی‌ها از تکنولوژی بلاک‌چین و هوش مصنوعی برای اجرای معاملات بدون نیاز به واسطه استفاده می‌کنند.
معاملات خارج از صرافی یا Over the Counter (OTC)
- در OTC، دو طرف مستقیما و بدون واسطه با یکدیگر تعامل دارند. این نوع معامله بیشتر برای مقدار بزرگی از ارز دیجیتال مناسب است.
- این نوع معاملات به ویژه در شرایطی استفاده می‌شود که نیاز به انجام معاملات بزرگ و مستقیم بین دو طرف وجود دارد.
مزایا و معایب معاملات اسپات
مزایا
یکی از اولین و حائز اهمیت‌ترین مزایای معاملات اسپات، تعلق دارایی معامله شده به طور کامل به خریدار است. این به این معناست که می‌توانید این دارایی را برای اهداف مختلفی مانند استیک، هولد، یا حتی فروش مجدد در زمان دلخواه به کار ببرید.
مزیت دیگر، آسانی استفاده از معاملات اسپات است. تمام مراحل این نوع معاملات به سادگی انجام می‌شوند و در مقایسه با دیگر انواع معاملات در بازارهای مالی، به ویژه بازارهای کریپتو، برای کاربران تازه‌کار بسیار دست‌یافتنی است.
همچنین، معاملات اسپات در مقایسه با معاملات فیوچرز و حتی مارجین، دارای ریسک کمتری هستند. ضرر نهایی که ممکن است در این نوع معاملات اتفاق بیفتد، محدود به مقدار دارایی معامله شده است؛ در حالی که در انواع دیگر ترید، این ضرر ممکن است بسیار بیشتر باشد.
معایب
از دیدگاه تریدرهای حرفه‌ای، یکی از بزرگ‌ترین معایب معاملات اسپات، سود کمی است که در نهایت حاصل می‌شود. در Spot Trading امکان استفاده از اهرم وجود ندارد که باعث می‌شود سود بسیار محدود شود. علاوه بر این، گاهی مقدار کارمزد (fee) به حدی بالا می‌رود که ممکن است به ضرر تریدر باشد. چرا کهبرای برداشت باید کارمزد پرداخت شود، همچنین برای تبدیل رمزارزها نیز به بلاک‌چین‌ها کارمزد افزوده می‌شود.
یکی از معایب دیگر معاملات اسپات، مربوط به بازارهای نزولی یا خرسی است. این نوع معاملات بیشتر در بازارهای صعودی یا گاوی سودآور است و در بازارهای نزولی نقدینگی (liquidity) کمتری دارد. با این حال، با رویکرد هوشمندانه، می‌توان در بازارهای نزولی نیز از این نوع معاملات بهره‌مند شد. به این شکل که در زمانی که پیش‌بینی می‌شود قیمت‌ها کاهش پیدا کنند، رمزارزهای خود را می‌فروشید و مجددا با قیمت پایین‌تر آن‌ها را خریداری می‌کنید.
آیا معاملات اسپات سودآور است؟
در بازار پر نوسان کریپتو، بسیاری از افراد با استراتژی «هولد» به عنوان یک روش موفق و به دور از ریسک برای دستیابی به سود بلندمدت عمل می‌کنند. یکی از ساده‌ترین راهکارها، شناسایی رمزارزهای ارزشمند در زمان‌های کاهش قیمت و خریداری از آن‌ها است. سپس، با گاوی شدن بازار، این دارایی‌ها را بفروشید و سود کسب کنید. در نهایت، این موضوع تأکید می‌کند که با تحقیق و بررسی دقیق و جمع‌آوری اطلاعات کافی درباره رمزارزهای مورد نظر، می‌توان به‌صورت هوشمندانه این نوع معاملات را انجام داد. مدیریت ریسک و استفاده از استراتژی مناسب نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
جمع بندی
در مقاله حاضر تلاش کردیم توضیحات جامع و کاملی درباره مفهوم و اطلاعات مرتبط با معاملات اسپات (Spot Trading)، به عنوان یک راهنمای مفید برای تازه‌کاران و حتی تریدرهای حرفه‌ای در بازارهای رمزارزها را ارائه دهیم. با ارائه تعاریف دقیق از اصطلاحات مهم مانند Spot Trading، جفت‌ارزها، اوردر بوک، و انواع سفارشات، خواندن این مقاله به خواننده امکان می‌دهد تا بهترین تصمیمات ممکن را در فضای پرتلاطم رمزارزها بگیرد.
همچنین، با تبیین مزایا و معایب معاملات اسپات و اشاره به نکات کلیدی مانند مدیریت ریسک و استراتژی های هوشمندانه، این مقاله یک راهنمای عملی و جامع برای افرادی است که در دنیای پیچیده و پویای رمزارزها به دنبال اطلاعات کاربردی هستند. اطلاعات ارائه شده، به کاربران امکان می‌دهد تا در معاملات اسپات بهترین تصمیمات را بگیرند و از فرصت‌های ارزشمند بازارهای رمزارز بهره‌مند شوند.
