با پررنگتر شدن نقش فناوری بلاکچین در دنیای امروزی، داراییهای دنیای واقعی در حال ورود به این صنعت بسیار پویا هستند و روند مثبتی را در این مسیر به جای گذاشتهاند. فناوری بلاکچین در چند سال اخیر به طور چشمگیری از حیطه ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین خارج شده و به عنوان یک ابزار اصلی با کاربردهای فراوان در صنایع مختلف شناخته شده است. این فناوری با ماهیت غیرمتمرکز، ایمنی بالا و شفافیت بینظیر، به ویژه برای نمایندگی و تبادل داراییهای دنیای واقعی (RWA)، بهطور ویژه مناسب است.
توکنهای «داراییهای واقعی» یا همان «RWA»، نوعی رمزدارایی هستند که برخلاف اکثر رمزارزها در دنیای واقعی وجود دارند و از توکنیزه شدن داراییهای واقعی به وجود آمدهاند. این توکنها به عنوان نمایانگری از داراییهای خارج از بلاکچین عمل میکنند که بهوسیله فرایند توکنیزه کردن یا توکنیزاسیون به فضای بلاکچین وارد میشوند و در دسترس DeFi قرار میگیرند. این توکنها علاوه بر اینکه مالکیت داراییهای سنتی را در بلاکچین نشان میدهند، ارتباط مستقیمی با ارزش کالاهای فیزیکی دنیای واقعی دارند.
توکنهای RWA انواع مختلفی دارند و میتوانند با ویژگیهای منحصر بهفرد برنامهنویسی و طراحی شوند. این توکنها از جمله توکنهای اوراق بهادار، توکنهای کاربردی، و رمز ارزهای مثلی و غیر مثلی به شمار میروند. این توکنها باعث بهبود نقدینگی، افزایش کارایی، تسریع در تراکنشها، و افزایش شفافیت در عملکرد شبکه کریپتوکارنسی میشوند.
توکنیزه کردن داراییهای واقعی، به معنای دیجیتال کردن و ایجاد نمایندگی دیجیتال برای داراییهای فیزیکی است. این فرآیند به داراییها امکان میدهد به صورت ایمن و قابل اعتماد در بلاکچین منتقل شوند یا در کیف پولهای ارز دیجیتال نگهداری شوند. این اقدام نه تنها باعث افزایش امکانات مالی مرتبط با داراییهای واقعی میشود، بلکه همچنین بهبودی در حوزههایی از جمله شفافیت و دسترسی به بازارهای مالی فراهم میکند.
توانمندیهای بلاکچین در ایجاد دسترسی غیرمتمرکز به اطلاعات و ایمنی بیشتر در تبادلات، این فناوری را به یک ابزار برجسته برای نمایندگی داراییها و اجزای مختلف اقتصاد واقعی تبدیل کرده است. تطابق این ویژگیها با نیازهای داراییهای واقعی، امکان ایجاد یک بستر امن و شفاف برای تبادل و معاملات مالی با داراییهای RWA را به واقعیت تبدیل کرده است. این اتصال نزدیک بین دنیای فناوری بلاکچین و داراییهای واقعی، قدرت بهبود و بهینهسازی فرآیندهای مالی و اقتصادی را از طریق استفاده از این فناوری نوین به نمایش گذاشته است.
- داراییهای دنیای واقعی (RWA) چیست؟
- منظور از توکنیزه کردن، توکنسازی یا توکنیزاسیون (Tokenization) چیست؟
- RWA چگونه کار میکند؟
- RWA چه مزیتهایی دارد؟
- RAW چه ریسک هایی را به همراه دارد؟
- نمونه های توکن سازی در دنیای واقعی
- جدول شناسایی داراییها: مثلی – غیرمثلی و مشهود نامشهود
- RWA تا چه حد کاربردی بوده است؟
- سخن پایانی
داراییهای دنیای واقعی (RWA) چیست؟
«داراییهای واقعی» (Real-World Assets) یا به اختصار «RWA»، به عنوان نماینده توکنیزه شده داراییهای ملموسی مانند طلا و مستغلات و داراییهای غیر ملموسی مانند اوراق قرضه دولتی در بلاکچین محسوب میشوند. این داراییها، به صورت دیجیتال در بستر فناوری بلاکچین و با استفاده از قراردادهای هوشمند، بهعنوان توکنهای RWA معرفی و مدیریت میشوند. بهعنوان نمونه، استیبلکوینها بهعنوان یک نوع از توکنهای RWA، با پشتوانه ارزهای فیات، فعالیت میکنند.
هدف اصلی از ایجاد توکنهای RWA، نمایندگی داراییهای واقعی به صورت دیجیتال و توسعه یک اکوسیستم امن و شفاف در بستر بلاکچین است. فرآیند تبدیل RWAها به توکنهای دیجیتال از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود که طی آن اطلاعات آفچین به کد و ابرداده تبدیل میشود. امنیت و اطمینان از ارزش توکنهای RWA به دلیل پشتوانه واقعی داراییها افزایش مییابد و به دلیل شفافیت بالا در مدیریت آنها در بستر بلاکچین، امکانات پیگیری نیز بهطور چشمگیری افزایش مییابد.
همانطور که پیشتر گفتیم، فرآیند تبدیل RWA به توکن دیجیتال از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود و مهمترین گام برای این عمل، ایجاد یا یافتن یک پروتکل دیفای (DeFi) است که قادر به انجام بهترین عملیات تبدیل داراییهای دنیای واقعی به دارایی دیجیتال باشد. این توکنها معمولاً توسط شرکتهایی که دارای داراییهای واقعی هستند، صادر میشوند و ارتباط متقابل بین دارایی پشتیبان و توکن بر اساس ساختار هر پروژه شکل میگیرد.
توکن دارایی واقعی، نقلوانتقال داراییهای خارج از بلاکچین به دنیای دیجیتال را ممکن میسازد. این ارتباط میان دو دنیا، داراییهای فیزیکی را به دنیای دیجیتال جا به جا میکند و امکان توکنیزه کردن انواع داراییها از جمله املاک، طلا، آثار هنری، خودروها، شرکتها و دیگر داراییها را فراهم میکند. استفاده از این تکنولوژی نه تنها ارزش داراییهای واقعی را به دنیای دیجیتال میآورد، بلکه امکاناتی چون تبدیل دارایی به توکن، معاملات شفاف و قابل پیگیری را نیز به ارمغان میآورد.
منظور از توکنیزه کردن، توکنسازی یا توکنیزاسیون (Tokenization) چیست؟
فرآیند «توکنیزاسیون یا توکنیزه کردن» (Tokenization)، به ارائه حق مالکیت یک دارایی به صورت دیجیتال اشاره دارد، که این توکنها بر بستر فناوری بلاکچین قابل انتقال و معامله هستند. این فناوری مدرن به افراد امکان میدهد تا داراییهای تقسیمناپذیر و ارزشمند را به شکل توکنهای دیجیتالی درآورده و سپس آنها را به دیگران انتقال دهند یا به صورت تقسیمشده به فروش برسانند.
برای مثال، فرض کنید شما مالک نقاشی مشهور «مونالیزا» هستید. قطعا پیدا کردن یک خریدار آماده به پرداخت میلیونها دلار نقد برای این اثر هنری، کاری بسیار دشوار و تقریبا غیرممکن است. اما اگر نقاشی را توکنیزه کنید، توکن دیجیتالی معادل آن قابل تقسیم به تعداد بیشماری قسمت است و هر قسمت از این توکن را میتوانید به یک نفر بفروشید. این کار نه تنها به معنای فروش یک دارایی به چند نفر است، بلکه مالکیت اثر توکنیزه شده بین چندین نفر مشترک خواهد بود.
توکنها به مالکان این امکان را میدهند که بخشی از دارایی را در اختیار داشته باشند، بهعنوان مثال، ممکن است یک شخص مالک ۱۰ درصد از یک تابلوی نقاشی معروف باشد. در واقع، فرایند توکنیزاسیون به مدیریت مشکلات سنتی فروش اموال ارزشمند، کمک میکند. به همین دلیل استفاده از توکنیزاسیون در پروژههای آینده دنیای کریپتوکارنسی بسیار معمول خواهد بود.
این تکنولوژی به عنوان یک راهکار مدرن و مؤثر، بر بستر بلاکچین، پیشرفتهای بزرگی را برای صاحبان کسب و کار و افراد فراهم میکند. ارزش داراییهای توکنیزه شده بر بستر بلاکچین توسط شرکت «اینترنشنال دیتا کورپوریشن» (IDC) حدود ۵۰۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است. رقمی که نشاندهنده اهمیت و گستردگی توکنیزاسیون در جهان اقتصاد مدرن است.
RWA چگونه کار میکند؟
توکنیزهسازی داراییهای واقعی از پروسههای فنی پیچیدهای بهره میبرد که در اصل به ایجاد و ثبت یک توکن منحصر به فرد در بلاکچین مربوط میشود. این توکنها به عنوان نمایندگان دیجیتالی داراییهای فیزیکی عمل میکنند و به واسطه مزایای متعددی از جمله شفافیت، امنیت، و امکان انتقال آسان، به تبدیل داراییهای واقعی به دیجیتالی کمک میکنند.
برای توکنیزه کردن داراییهای واقعی، ابتدا باید ارزش، مالکیت، و جایگاه قانونی دارایی در دنیای واقعی به صورت دقیق و مشخص مورد ارزیابی قرار گیرد. عواملی چون قیمت بازار، سوابق عملکرد، و شرایط فیزیکی دارایی، مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند. این دارایی باید دارای حقوقی معین و بلامنازع باشد که اطلاعات آن توسط یک سند یا صورتحساب به ثبت رسیده باشد.
پس از اطمینان از ارزش و قانونی بودن دارایی، مرحله توکنسازی آغاز میشود. در این مرحله، اطلاعات دارایی به یک توکن دیجیتال تبدیل شده و در قسمت متادیتا آن ثبت میشود.
در مرحله بعدی، یعنی عرضه و تقاضا، پروتکلهای دیفای متمرکز بر RWA نقش خود را ایفا میکنند. ابتدا، RWA ایجاد میشود و سپس برای جلب توجه سرمایهگذاران، به خرید و معامله این داراییها میپردازند.
این روش نه تنها پروتکلهای RWA را از حوزه مفهوم انتزاعی خارج میکند، بلکه این داراییهای واقعی را به یکی از اجزای حیاتی و عملی دیفای تبدیل میکند. این رویکرد، ارزش داراییهای واقعی را به دنیای اقتصاد غیرمتمرکز میآورد و در توسعه اکوسیستم دیفای نقش بسزایی ایفا میکند.
RWA چه مزیتهایی دارد؟
تبدیل داراییهای واقعی به توکنهای RWA مزیتهای متعددی به همراه دارد که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
۱- شفافیت و اعتماد بیشتر:
استفاده از فناوری بلاکچین برای صدور و مدیریت این توکنها، آنها را قابل پیگیری میکند و امکان ثبت و ذخیره تمامی تراکنشهای آنها در یک دفتر کل بلاکچینی را فراهم میآورد. این امر شفافیت و اعتماد بیشتر بین طرفین را در پی دارد.
۲- افزایش دسترسیپذیری:
استفاده از توکنهای RWA، داراییهای واقعی را دسترسپذیرتر میکند. حتی وقتی که در دسترس نبوده و یا معاملات آنها محدود شده باشد، توکنها به مالکان این داراییها امکان معامله و انتقال آسان را میدهند.
۳- تسهیل فرآیندهای تجاری:
توکنهای RWA به تسهیل فرآیندهای تجاری کمک میکنند و انجام عملیاتی مانند تبادل، معامله و انتقال داراییها در بستری دیجیتال و شفاف امکانپذیر میکنند. این امر به سرعت و کارایی در انجام معاملات کمک میکند.
۴- فراگیری:
توکنیزه کردن داراییهای واقعی و انتقال آنها از طریق کانالهای دیفای، به شکلگیری بازارهای جدید اقتصادی کمک میکند. بدین ترتیب علاوه بر ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری جدید، زمینه برای جذب سرمایهگذاران جدید و افزایش ثبات و پتانسیل اکوسیستم اقتصادی فراهم میشود.
RAW چه ریسک هایی را به همراه دارد؟
با وجود مزایای ذکر شده، تبدیل داراییهای واقعی به توکنهای RWA چالشهای خود را دارد. به عنوان مثال، کاهش یا حذف نقدینگی میتواند منجر به ضررهای قابلتوجهی برای سرمایهگذاران شود. نوسانات بازار نیز به دلیل اخبار و نوسانات ناگهانی ممکن است باعث «پانیک فروش» (Panic Sell) شود و قیمت داراییهای توکنیزه شده را به شدت کاهش دهد.
از جمله مهمترین ریسکهای RWA عبارتاند از:
۱- نقدینگی و نوسانات بازار:
در بازارهای توکنیزه شده، که به شدت به نقدینگی وابسته هستند، حتی اتفاقات کوچک هم میتوانند به نوسانات شدید در قیمتها منجر شوند. حرکتهای سریع و ناگهانی در بازارها میتواند بر رفتار سرمایهگذاران و معاملهگران تأثیر گذار باشد.
۲- قوانین قضایی و ارزشگذاری:
قوانین قضایی پیچیده و ارزشگذاری نادرست ممکن است به عنوان ریسکهایی در مورد اموال RWA مطرح شوند. تعیین قیمت مناسب و تطابق با مقررات قانونی اهمیت دارد و نقضها میتوانند به تأثیرات منفی بر روی ارزش و قابلیت معامله این اموال دیجیتال دامن بزنند.
۳- مشکلات فنی:
مشکلات فنی مانند حملات سایبری، خطاهای برنامهنویسی، و هارد فورکهای شبکه میتوانند پایداری و اعتماد به سیستم توکنیزاسیون را تهدید کنند.
۴- استفاده عملی:
ارتباط مستقیم ارزش داراییهای توکنیزه شده با استفادههای عملی واقعی و تضمینی که این داراییها به سرمایهگذاران میآورند یک چالش مهم است. به ویژه در مواردی که ارزش واقعی یک دارایی به خدمات یا استفادههای آینده وابسته باشد.
توسعه اقتصاد توکنیزه شده به ویژه در حالت اولیه خود، نیاز به توجه دقیق به جزئیات فنی، اصول قانونی، و تغییرات بازار دارد تا به یک سیستم پایدار و موفق تبدیل شود.
نمونه های توکن سازی در دنیای واقعی
توکنسازی در انواع صنایع مختلف به واسطه امکانات زیادی که فناوری بلاکچین فراهم میکند، مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از مثالها و کاربردهای توکنسازی در دنیای واقعی عبارت اند از:
۱- توکنسازی املاک و مستغلات:
با استفاده از توکنسازی، داراییهایی مانند املاک و مستغلات میتوانند در فضای دیجیتال قابل معامله و تبدیل شوند. این فرآیند باعث دسترسی بیشتر به املاک و مستغلات میشود و امکان سهولت در معاملات را فراهم میکند. اینجا در مورد توکن املاک بیشتر نوشتهایم.
۲- توکنسازی هنر:
توکنسازی به هنرمندان این امکان را میدهد که آثار هنری خود را به صورت دیجیتال در دسترس علاقهمندان قرار دهند. این فرآیند بازار هنر را گستردهتر کرده و هنرمندان را قادر به بهبود درآمد از فروش آثار هنری میسازد.
۳- توکنسازی طلا و نقره:
رمز ارزهای معینی مانند «پکس گلد» (Paxos Gold) نمونههایی از توکنهایی هستند که به طلا مرتبط هستند. این توکنها امکان معامله سریعتر، آسانتر و امنتر طلا را فراهم میکنند. همچنین، افراد میتوانند به صورت مستقیم از ارز دیجیتال به طلا و نقره دسترسی داشته باشند.
این مثالها نشان از گستردگی کاربردهای توکنسازی در صنایع مختلف دارند و نقش مهمی در افزایش امکانات معاملات و دسترسی به داراییها دارند.
جدول شناسایی داراییها: مثلی – غیرمثلی و مشهود نامشهود
RWA تا چه حد کاربردی بوده است؟
توکنسازی داراییهای واقعی (RWA) در پروتکلهای DeFi افقهای جدیدی در دنیای مالی ایجاد کرده و به افزایش ثبات و نقدینگی کمک میکند. در نمودار پلتفرم تجزیه و تحلیل داده های «دیفایلاما» (DefiLima)، افزایش توکنسازی داراییهای واقعی به وضوح قابل مشاهده است. بر اساس اطلاعات این نمودار، ارزش کل قفل شده (TVL) در حال حاضر بالغ بر ۵۶ میلیارد دلار بوده است. این عدد حاکی از آینده روشن برای توکنسازی RWA است.
RWAها توانایی اجرای استراتژیهای متنوعی را دارند که شامل اخذ وامدهی، تجاری، استقراض، استیکینگ، سرمایهگذاری و ییلد فارمینگ در پروتکلهای دیفای میشود. این انعطافپذیری باعث تغییر شکل تعامل افراد با داراییهای فیزیکیشان میشود و منجر به ایجاد شکل جدیدی از مشارکت جامعه و شخصیسازی میگردد.
سخن پایانی
توکنیزه کردن داراییهای واقعی (RWA) از طریق فناوری بلاکچین، یک گام نوین به سوی آینده امور مالی دیفای را معرفی میکند. این فرآیند امکان تبدیل داراییهای فیزیکی چون طلا و املاک به توکنهای دیجیتالی را فراهم کرده و با تامین امنیت و شفافیت، مسیری جدید را برای سرمایه گذاری و معامله باز میکند. همچنین، توکنیزه کردن اموال با استفاده از بلاکچین، نقش مهمی در ایجاد راهکارهای مالی و سرمایهگذاری نوین برای شرکتها ایفا میکند.
اگرچه هنوز قوانین کاملی در زمینه توکنیزاسیون تعیین نشدهاند، اما تحولات در حوزه بلاکچین و نقش مستقل سازمانهای غیرمتمرکز در تدوین قوانین، به نحوی، به راهاندازی این فرآیند کمک خواهند کرد. با این پیشرفتها، میتوان انتظار داشت تا توکنیزه کردن داراییها، به عنوان راهی نوین برای دسترسی به اموال و موارد مالی باز شود و تاثیرات مثبتی در امور مالی بر پایه فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند و به دور از ساختارهای مرکزی سنتی به وجود آورد.
در نهایت، با فراگیری توکنیزاسیون، هر نوع دارایی واقعی یا مجازی میتواند به شیوهای شفاف و قانونی توکنیزه شود. این امر باعث ایجاد فرصتهایی جدید در حوزه سرمایهگذاری و امورمالی میشود و با ایجاد امکان دسترسی به اموالی که قبلا در دسترس عموم مردم نبوده، یک آینده پرچالش و نوآوری را ترسیم میکند.